Otolaryngologia

Naturalnie występujący trzeci migdał u dzieci to nie jest powód do niepokoju. Problem pojawia się jednak, gdy dochodzi do jego patologicznego przerostu, utrudniającego przepływ powietrza przez jamę nosowo-gardłową, prowadzącego do różnych komplikacji. W takich sytuacjach pomocna będzie konsultacja u lekarza laryngologa.

Czym jest trzeci migdał?

Chociaż powszechnie nazywany jest trzecim migdałem, jego fachowa nazwa to migdałek gardłowy lub wyrośl adenoidalny. Jest to część układu odpornościowego, składająca się z tkanki chłonnej w pierścieniu gardłowym Waldeyera. Znajduje się on w jamie nosowo-gardłowej i jest łatwo dostrzegalny zarówno przez nos, jak i gardło. Charakteryzuje się kształtem czworobocznym lub owalnym, brakiem krypt i obecnością limfocytów, które chronią przed drobnoustrojami.

Dlaczego trzeci migdał u dzieci może ulegać przerostowi?

Choć trzeci migdał u dzieci jest naturalnie rozwinięty, z czasem może ulegać zanikowi, stając się niewidocznym w wieku dorosłym. Przerost trzeciego migdałka u dzieci to zjawisko naturalne, ale może stać się na tyle intensywne, że prowadzi do objawów klinicznych. Nazywamy to przerostem patologicznym. Najczęściej obserwuje się go między 2. a 7. rokiem życia dziecka – okresem, gdy układ odpornościowy jest narażony na działanie patogenów i częste infekcje. Ponieważ układ odpornościowy dziecka nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, może reagować nadmiernie, prowadząc do przerostu trzeciego migdałka.

Przerośnięty migdałek u dzieci – objawy i skutki

Przerośnięty migdałek może być przyczyną licznych problemów zdrowotnych u dzieci. Jednym z nich jest utrudnienie w przepływie powietrza w górnych drogach oddechowych, co może prowadzić do niedrożności nosa. Skutkiem tego jest oddychanie przez usta, szczególnie podczas snu, a towarzyszy temu chrapanie, które może prowadzić do bezdechów i niedotlenienia. W konsekwencji, przerośnięty migdałek może sprzyjać wysuszaniu błony śluzowej jamy ustnej i gardła, zwiększając ryzyko nawracających i przewlekłych infekcji, takich jak zapalenie gardła, krtani, tchawicy czy anginy.

Dodatkowo, przerośnięty migdałek może powodować zwężenie górnej części jamy gardłowej, co może prowadzić do wad wymowy. W przypadku dłuższego czasu trwania tego stanu, mogą wystąpić problemy ze słuchem, które mogą dodatkowo wpłynąć na proces mowy, a także ryzyko wad zgryzu.

W bardziej zaawansowanych przypadkach, przerośnięty migdałek może prowadzić do zaburzeń w ogólnym rozwoju fizycznym, intelektualnym oraz emocjonalnym dziecka. Wśród objawów można zaobserwować zaburzenia zachowania, takie jak nadpobudliwość, agresywność, a także zaburzenia wzrostu czy niedowagę.

Jeśli podejrzewasz przerośnięcie migdałka u swojego dziecka, niezbędna jest konsultacja otorynolaryngologa, podczas której lekarz specjalista przeprowadzi badania aby dokładnie ocenić stan migdałka. W procesie diagnostycznym lekarze chętnie wykorzystuja wideofiberoskopię, która pozwala na dokładne obejrzenie jam nosa, nosogardła, gardła środkowego i dolnego oraz krtani, szczególnie w trudno dostępnych miejscach Ponadto badanie jest proste, krótkie I bezbolesne. W razie potrzeby mogą być zlecone dodatkowe badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa.

Terapia przerośniętego migdałka u dzieci

U małych pacjentów wykazujących lekki przerost migdałków, zalecane jest leczenie zachowawcze. Obejmuje ono głównie stosowanie glikokortykosteroidów donosowych oraz środków wzmacniających odporność. Jeśli przerost migdałka przybiera formę patologiczną, rozważane jest zastosowanie adenotomii. Mimo że metoda ta jest stosowana od wielu lat, jej wskazania nadal są przedmiotem dyskusji. Adenotomia jest sugerowana w sytuacjach takich jak: pełna niedrożność nosa, permanentne oddychanie przez usta, występowanie bezdechów podczas snu, powtarzające się infekcje ucha środkowego lub infekcje dróg oddechowych.

Zabieg adenotomii odbywa się w znieczuleniu ogólnym, a pacjent zazwyczaj wraca do domu już następnego dnia. Coraz popularniejsze staje się używanie nowoczesnych technik chirurgicznych, takich jak fale radiowe, laser diodowy czy nóż ssąco-tłoczący. Te metody charakteryzują się mniejszym krwawieniem i skróceniem czasu rekonwalescencji. Po zabiegu, przez kilka dni, mogą występować dolegliwości takie jak ból podczas połykania czy obrzęk podniebienia. Po adenotomii, dziecko powinno przez tydzień unikać przebywania na zewnątrz i ograniczyć aktywność fizyczną.

 Kluczowe w okresie rekonwalescencji jest przestrzeganie diety półpłynnej o umiarkowanej temperaturze, unikanie potraw pikantnych, a w przypadku bólu – stosowanie leków zgodnie z zaleceniem lekarza. W razie powikłań pooperacyjnych, kontakt z lekarzem jest konieczny.

Prawidłowo wykonana procedura medyczna przyczynia się do znaczącej poprawy komfortu oddychania u młodych pacjentów. Ustępuje dzięki temu chrapanie oraz niebezpieczne bezdechy senne, a także zmniejsza się ryzyko nawracających infekcji dróg oddechowych oraz schorzeń uszu. Ponadto, skuteczność zabiegu pozwala na ograniczenie konieczności stosowania antybiotyków w terapii dzieci.