Echo serca a EKG – czym różnią się te badania i kiedy lekarz zaleca oba
W świecie medycyny serce nigdy nie jest zostawione samo sobie. To narząd, który mówi – cicho, ale bardzo wyraźnie. Trzeba tylko wiedzieć, jak go słuchać i jak na niego spojrzeć. Dwa najczęściej wykonywane badania w kardiologii – EKG i echo serca – są jak dwa różne języki, którymi serce komunikuje się z lekarzem. Oba są niezwykle ważne, choć każde z nich opowiada inną część tej samej historii.
W klinice Artmedis w Łodzi wykonujemy zarówno EKG, jak i echo serca. To zestaw, który pozwala spojrzeć na serce z dwóch perspektyw: jego elektrycznej aktywności i fizycznej budowy. Dopiero razem dają pełny obraz kondycji pacjenta.
EKG – elektryczny rytm życia
Elektrokardiogram (EKG) to badanie, które rejestruje impulsy elektryczne wytwarzane przez serce podczas każdego jego skurczu. Na podstawie tych sygnałów lekarz ocenia, czy rytm serca jest prawidłowy, czy przewodzenie impulsów nie jest zaburzone i czy nie doszło do niedokrwienia mięśnia sercowego.
Badanie trwa zaledwie kilka minut, jest całkowicie bezbolesne i można je wykonać praktycznie w każdej chwili – nawet w gabinecie internisty. Elektrody przyklejone do klatki piersiowej i kończyn rejestrują aktywność elektryczną serca, a zapis na papierze lub ekranie przedstawia charakterystyczny wykres.
EKG jest niezastąpione w diagnostyce takich problemów jak:
arytmie,
zawał lub niedokrwienie serca,
zaburzenia przewodnictwa,
skutki działania leków wpływających na rytm serca.
To badanie działa jak szybka rozmowa z sercem – pozwala sprawdzić, czy jego rytm jest spokojny, chaotyczny, a może zbyt przyspieszony.
Echo serca – spojrzenie w głąb
Jeśli EKG to rozmowa, echo serca to pełnometrażowy film. Echokardiografia pokazuje, jak serce wygląda i jak pracuje w czasie rzeczywistym. Fale ultradźwiękowe, odbijając się od tkanek, tworzą obraz serca, jego zastawek i przepływu krwi.
To właśnie dzięki echo serca lekarz może ocenić, czy mięsień sercowy kurczy się prawidłowo, czy zastawki są szczelne, czy krew płynie w odpowiednim kierunku. Badanie pozwala zdiagnozować m.in.:
wady wrodzone i nabyte serca,
niewydolność serca,
płyn w osierdziu,
przerost mięśnia sercowego,
tętniaki, skrzepliny i inne zmiany w obrębie jam serca.
Echo serca trwa zwykle 20–30 minut i jest całkowicie bezpieczne – nie wykorzystuje promieniowania ani kontrastu.
Echo serca a EKG – podobieństwa i różnice
Choć oba badania dotyczą tego samego narządu, różnią się zakresem i celem:
EKG rejestruje elektryczną aktywność serca – to badanie funkcjonalne.
Echo serca pokazuje budowę i mechanikę serca – to badanie obrazowe.
EKG odpowiada na pytanie „czy serce bije prawidłowo?”,
podczas gdy echo serca mówi „jak serce pracuje i wygląda od środka?”.
Z tego powodu często wykonuje się oba badania – jedno uzupełnia drugie. Lekarz może zlecić echo serca, gdy EKG sugeruje zaburzenia rytmu lub nieprawidłowe przewodzenie impulsów. Z kolei po echo serca często wykonuje się EKG, aby sprawdzić, jak serce reaguje na leczenie lub wysiłek.
Kiedy lekarz zaleca oba badania?
Połączenie EKG i echo serca to tzw. złoty standard diagnostyki kardiologicznej. Najczęściej zaleca się je w przypadku:
podejrzenia choroby wieńcowej,
nadciśnienia tętniczego,
duszności lub bólu w klatce piersiowej,
kołatania serca, uczucia „przerw” w rytmie,
obrzęków kończyn dolnych lub zmęczenia,
oceny stanu serca po infekcji lub COVID-19,
kontroli po zawale lub zabiegach kardiochirurgicznych.
W klinice Artmedis w Łodzi badania te wykonywane są przez doświadczonych kardiologów, którzy potrafią połączyć dane z obu źródeł w jeden spójny obraz – bo właśnie w tym tkwi siła dobrej diagnostyki: w widzeniu serca całościowo.
Dlaczego warto?
Serce nie lubi pośpiechu – ale też nie wybacza zwłoki. Wczesna diagnostyka to najlepsza forma troski o siebie. EKG może ostrzec przed zawałem, echo serca może ujawnić wadę zastawki. Razem pozwalają dostrzec zagrożenie, zanim stanie się faktem.
W Artmedis dbamy o to, by pacjent czuł się nie tylko zdiagnozowany, ale przede wszystkim zrozumiany. Bo troska o serce zaczyna się od rozmowy – a kończy na świadomej decyzji o badaniu.
FAQ – najczęstsze pytania o echo serca i EKG
1. Czy EKG i echo serca można wykonać tego samego dnia?
Tak, badania można wykonać jedno po drugim – nie wymagają żadnego przygotowania ani przerwy między nimi.
2. Czy oba badania są bezpieczne?
Tak, zarówno EKG, jak i echo serca są całkowicie bezpieczne i nieinwazyjne.
3. Czy echo serca zastępuje EKG?
Nie. Echo serca ocenia budowę i pracę serca, natomiast EKG jego rytm i impulsy elektryczne. Badania się uzupełniają.
4. Czy EKG wykryje wady serca?
EKG może zasugerować istnienie nieprawidłowości, ale potwierdzenie wymaga wykonania echo serca.
5. Jak często wykonywać te badania profilaktycznie?
W przypadku osób zdrowych – raz na kilka lat. U pacjentów z chorobami serca, nadciśnieniem lub cukrzycą – zgodnie z zaleceniem kardiologa.
